tygodnik opoczyński
Baza firm
 
Warto wiedzieć

Henryk Furmańczyk „Henryk”


W związku z inscenizacją historyczną przedstawiającą walkę oddziału partyzanckiego AK Henryka Furmańczyka (1916-1992) z wycofującymi się 17 stycznia 1945 z Opoczna oddziałami niemieckimi, warto wiedzieć kim był wspominany dowódca partyzancki.
Henryk Furmańczyk „Henryk” - lotnik, podpułkownik ze starszeństwem, oficer ZWZ AK, szef wywiadu i kontrwywiadu Obwodu AK Częstochowa, dowódca partyzanckiego Oddziału Lotniczego AK, inżynier górnictwa rud, urodził się 23 grudnia 1916 r. w Abanie koło Krasnojarska, w rodzinie Antoniego i Aleksandry z d. Wilk. Jego ojciec był działaczem PPS zesłanym na Syberię a matka wnuczką generała Kleszy, powstańca polskiego z 1863 r.
Na początku lat 20. XX wieku rodzina Furmańczyków powróciła z zesłania do Polski. Zamieszkała na stałe w Częstochowie. Tutaj Henryk Furmańczyk skończył szkołę powszechną i podjął naukę w miejscowym Gimnazjum im. H. Sienkiewicza. Po niespodziewanej tragicznej śmierci ojca w 1930 roku, musiał, w wieku niecałych 14 lat, troszczyć się o matkę i brata Wacława. Nie przerwał nauki i dalej uczęszczał na zajęcia szkolne. Interesował się modelarstwem lotniczym i lotnictwem. Był członkiem szkolnego koła LOPP. Nic więc dziwnego, że skorzystał z nadarzącej się okazji i w ramach przysposobienia obronnego wziął udział w wakacyjnym kursie szybowcowym. W lecie 1933 roku ukończył Szkołę Szybowcową w Ustianowej k. Ustrzyk Dolnych uzyskując kategorię C.
W maju 1937 zdał egzamin maturalny i zgłosił się na ochotnika do słynnej Szkoły Podchorążych Lotnictwa w Dęblinie, gdzie po badaniach lekarskich i egzaminie, został przyjęty. Do Szkoły Orląt przybył 2 stycznia stycznia 1938 roku. Odbył w niej, ze względu na coraz bardziej widoczne zagrożenie ojczyzny, skrócony kurs obserwatora. Po promocji, w lipcu 1939 roku, otrzymał stopień podchorążego ze starszeństwem. W chwili wybuchu drugiej wojny światowej już jako podoporucznik lotnictwa, został wraz z personelem szkoły ewakuowany na Wschód. W końcu września 1939 został wraz z liczną grupą obserwatorów - świeżych absolwentów SPL, wzięty do niewoli przez Niemców. Jeńców skierowano do więzienia w Przemyślu. Udało mu się zbiec z transportu kolejowego i po nieudanej próbie przedostania się na Węgry, powrócił do Częstochowy. Tutaj w 1940 roku jako „Henryk” włączył się aktywnie w działalność konspiracyjną ZWZ, później AK. Został zastępcą a następnie dowódcą grupy wywiadu i kontrwywiadu Okręgu Częstochowskiego AK. Brał udział w licznych akcjach bojowych, m.in. przejęciu kilku zrzutów z Anglii, brawurowym odbiciu z częstochowskiego więzienia płk. Stanisława Mareckiego Butryma, inspektora na Częstochowę.
W kwietniu 1943 roku wpadł w ręce gestapo, lecz udało mu się zbiec. W końcu 1943 roku ze względów bezpieczeństwa, przerzucony został na teren podokręgu AK Piotrków Trybunalski, gdzie przed rozpoczęciem akcji „Burza” pełnił obowiązki dowódcy 3 kompanii 25 Pułku Piechoty AK Ziemi Piotrkowsko-Opoczyńskiej, którego partyzanci walczyli z Niemcami w lasach opoczyńskich m.in. pod Kowalowem, Szadkowicami, Białaczowem, Diablą Górą, Hutą, Stefanowem, Przysuchą. W grudniu 1944 roku otrzymał awans do stopnia porucznika. Gdy front znajdował się pod Opocznem, dowodząc oddziałem lotniczym przebił się przez jego linię i pomagał żołnierzom radzieckim w walce z wycofującymi się oddziałami hitlerowskimi.
Po wyzwoleniu wrócił do Częstochowy. Nadal działał w AK. W marcu uzyskał awans na kapitana potwierdzony MON w Londynie. Mesiąc później został aresztowany przez częstochowskie organy bezpieczeństwa i osadzony w więzieniu w Łodzi. Tamtejszy Wojskowy Sąd Okręgowy skazał go na karę śmierci. Przewieziono został do więzienia we Wronkach. W wyniku ułaskawienia, karę śmierci zamieniono mu na 10 lat więzienia. Na wolność wyszedł ostatecznie na mocy amnestii w 1949 roku. Jeszcze podczas pobytu w więzieniu (1948) awansowany został na majora. Powrócił do domu i podjął pracę jako technik w Przedsiębiorstwie Budowy Kopalń Rud Żelaza w Częstochowie. We wrześniu 1954 roku ożenił się i uzyskał awans na podpułkownika. W 1967 roku ukończył Politechnikę Częstochowską i pracował dalej przy budowie kopalń rud jako inżynier. W dwadzieścia lat później (1987) odszedł na zasłużoną emeryturę.
Zmarł 18 września 1992 i został pochowany na częstochowskim cmentarzu Kule. Za działalność partyzancką i wybitne zasługi dla Polski odznaczony był wieloma wysokimi odznaczeniami wojskowymi i cywilnymi.


Waldemar Ireneusz Oszczęda   
W dziale dostępne są również artykuły:

 
Kontakt z TOP
Tomaszów Mazowiecki - baza wiedzy Biuro ogłoszeń
oglotop@pajpress.pl

Tomaszów Mazowiecki - baza wiedzy Dział reklamy
tel: 44 754 41 51

Tomaszów Mazowiecki - baza wiedzy Redakcja
tel: 44 754 21 21
top@pajpress.pl
Artykuły
Informator
Warto wiedzieć
Twój TOP
TIT - rejestracja konta Bądź na bieżąco.
Zarejestruj konto »