Wojewoda rozstrzyga spór

W Poświętnem od maja nie ma przewodniczącego Rady Gminy. Wtedy z funkcji zrezygnował ówczesny przewodniczący Stefan Kwaśniak. Wówczas Rada, wbrew art. 19 ust. 5 ustawy o samorządzie gminnym z dnia 8 marca 1990 roku podjęła decyzję o nieprzyjęciu dymisji swego przewodniczącego (art. 19 ust. 5. W przypadku rezygnacji przewodniczącego lub wiceprzewodniczącego rada podejmuje uchwałę w sprawie przyjęcia tej rezygnacji nie później niż w ciągu 1 miesiąca od dnia złożenia rezygnacji. Taki zapis oznacza, że rada nie może rezygnacji odrzucić. Jest od tego, by ją zaklepać i wszystko.). Majową decyzję rady zakwestionował wojewoda łódzki w trybie nadzoru stwierdzając jej nieważność i tym samym uznając, że Rada Gminy w Poświętnem nie ma przewodniczącego.
Pierwszą próbę wyboru swego szefa podjęli radni w czasie sierpniowej sesji Rady Gminy. Wówczas żaden z kandydatów ani Mieczysław Worach, ani Andrzej Małachowski nie uzyskali wymaganej większości głosów. Wówczas po raz pierwszy rada, za radą prawnika obecnego na sali, podjęła kuriozalną decyzję, by ważność wyborów liczyć od statutowego, pełnego składu rady, co oznaczało, że by wygrać trzeba uzyskać poparcie co najmniej ośmiu radnych (statutowy skład to 15 radnych, a więc większość stanowi osiem głosów). Worach otrzymał 6, a Małachowski 4 głosy. Przewodniczącego nie wybrano.
Kolejną próbę uporządkowania sytuacji w radzie podjęto dwa miesiące później, zwołując na 7 października nadzwyczajną sesję Rady Gminy z porządkiem obrad zredukowanym do wyboru przewodniczącego, odwołania i wyboru wiceprzewodniczących. Tym razem nie brał w niej udziału prawnik ze starostwa, a obsługę prawną zapewniła sekretarz gminy, mająca to w zakresie swoich obowiązków. Jej zdaniem kandydujący mogą brać udział w głosowaniu, ale i ona stanęła na stanowisku, że głosy za lub przeciw liczy się od statutowej liczby radnych, tj. od 15. Komisja skrutacyjna przeprowadziła głosowanie tajne (powołanie i odwołanie przewodniczącego i jego zastępców, jako jedyne, odbywa się w tym trybie. Jej przewodniczący stwierdził, że wybrany został Mieczysław Worach, uzyskując siedem głosów na głosujących 12 radnych, po czym ta uchwała komisji skrutacyjnej była poddana głosowaniu. Rada stwierdziła, że wybór nie został dokonany.
Wreszcie wójt poszedł po rozum do głowy i zadał wojewodzie pytanie, co z tym fantem robić. Jak interpretować przepisy. 14 listopada do Poświętnego była wysłana odpowiedź. Prawnicy Wydziału Prawnego, Kontroli i Nadzoru UW nie pozostawili suchej nitki na dotychcasowym trybie wyłaniania nowego przewodniczącego, pisząc:
W odpowiedzi na Pana pismo z dnia 19 października 2011 r. uprzejmie informuję, iż Wojewoda Łódzki jako organ nadzoru jest kompetentny jedynie do podejmowania działań określonych w przepisach rozdziału 10 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (DzU z 2001 r. nr 142, poz. 1591 ze zm.), w szczególności może stwierdzić nieważność doręczonego Wojewodzie aktu prawnego organu gminy, jeśli jest on w sposób istotny niezgodny z prawem (art. 91 ww. ustawy).
W związku z przedstawionymi wątpliwościami dotyczącymi oceny prawidłowości wyboru Przewodniczącego Rady Gminy Poświętne ? mimo nie przedłożenia uchwały Rady Gminy w tej materii ? należy stwierdzić, że przedłożony wyciąg z protokołu z X Nadzwyczajnej Sesji Rady Gminy Poświętne, odbytej w dniu 7 października 2011 r. poświadcza, iż przewodniczący komisji skrutacyjnej odczytał na tej sesji Radzie protokół tej komisji, z którego wynikało, że w głosowaniu tajnym ?Kandydat na przewodniczącego radny Worach otrzymał 7 głosów za, 1 glos przeciwny przy 4 wstrzymujących się?.
Stosownie do art. 19 ust, l ustawy z 8 marca 1990 r. c samorządzie gminnym (DzU z 2001 r. nr 142, poz. 1591 ze zm.) rada gminy wybiera ze swego grona przewodniczącego bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowego składu rady, w głosowaniu tajnym.
Jak wynika z protokołu z tej sesji, wskutek błędnego stanowiska Sekretarza Gminy co do obowiązującej zasady wyboru (wg którego następuje on bezwzględną większością ustawowego składu rady) przewodniczący obrad stwierdził jednak, że uchwała w sprawie wyboru przewodniczącego nie została podjęta.
W świetle art. 19 ust. l ustawy o samorządzie gminnym oraz o 60 ust. l Statutu Gminy Poświętne, stanowiącego załącznik do uchwały nr X/48/03 z 19 sierpnia 2003 r. (Dz.Urz. Woj. Łódzk. z 2003 r. nr 319. poz. 2700 i 2701) należy uznać, że Rada Gminy Poświętne wybrała na X sesji w głosowaniu tajnym kandydującego radnego na Przewodniczaczego Rady Gminy Poświętne.
W ocenie organu nadzoru o wyniku głosowania w tej sprawie decyduje wynik głosowania przeprowadzonego przez komisję skrutacyjną.
Organ nadzoru nie podziela poglądów wyrażonych w niektórych orzeczeniach sądów administracyjnych, z których wynika, że wybór dokonany przez radnych w głosowaniu tajnym wymaga potwierdzenia uchwałą stwierdzającą jego wynik, podejmowaną w głosowaniu jawnym, mająca charakter deklaratoryjny. Takich uchwał nie wolno podejmować, gdyż są one sprzeczne z zasadą tajności wyboru.
Kolejną sesje Rady Gminy winien zatem zwołać i otworzyć nowowybrany Przewodniczący Rady.
Ponadto należy mieć na uwadze, że zgodnie z § 18 Statutu Gminy Poświetne. w razie odwołania wiceprzewodniczących rady przed upływem kadencji dopiero na najbliższej (a więc kolejnej) sesji rada może dokonać wyboru na stanowiska wiceprzewodniczących.
Z tego co wiemy, najbliższa sesja Rady Gminy Poświętne jest zaplanowana na wtorek, 29 listopada. Powinien ją prowadzić przewodniczący wybrany jeszcze w październiku. Oczywiście na naszych łamach będzie z niej relacja.