Tajemnice ukryte w nazwach cz. XCVII

Pierwsza wzmianka na temat nazwy Przyłęk pochodzi z 1508 roku i wówczas określenie to notowano Przylank. W 1520 roku ewoluowało do Przelang, w 1577 roku stało się Przilankiem, by wreszcie osiągnąć obowiązującą do dziś postać Przyłęk.
W regionie opoczyńskim wciąż popularna jest gwarowa wymowa tej nazwy, a mianowicie Pszełynk. Wstępnie wydać się może, że w tej formie po prostu zamieniono miejscami samogłoski, jednak po głębszej analizie okazuje się, że mamy do czynienia z bardziej zawiłym procesem. Profesjonalnie nazywa się on wąską lub zwężoną wymową samogłosek nosowych. To popularny w wielu gwarach proces, w wyniku którego samogłoski nosowe wymawiane są wąsko, czyli ze zwężeniem kanału ustnego przy ich artykulacji.
Stopień ścieśnienia nosówek może być różny: od bardzo nieznacznego, aż do utożsamienia się z samogłoskami wysokimi, co ma miejsce w gwarze opoczyńskiej. W przejściu wyrazu Przyłęk w gwarową formę Pszełynk, doszło do ścieśnienia się samogłoski przedniej ?ę do nosowego ?y, dodatkowo wzbogaconego o spółgłoskę nosową ?n. Zatem osoba, która posługuje się gwarą opoczyńską nie tylko Przyłęk wymówi jako Pszełynk, ale także zamiast często powie czynsto czy ciężko zastąpi przez cinżko.
Językoznawcy określają tę nazwę jako topograficzną, czyli wyrażającą właściwość geograficzną. Posiada przedrostek Przy?, który był niegdyś bardzo wyrazisty i często używany podczas tworzenia nazw miejscowych. Obok Przyłęku, szablonowymi przykładami tego typu nazw są np. Przybór i Przyrów. Termin "przyłęk" oznacza miejsce przy łęku, tj. skręcie, nizinie nadrzecznej lub moczarowatej. To określenie było często stosowanym tworzywem w wielu nazwach topograficznych. Poza Przyłękiem w gminie Paradyż, występują identycznie brzmiące nazwy w województwach: dolnośląskim, mazowieckim, podkarpackim, śląskim, świętokrzyskim i wielkopolskim.
Wieś ta wspominana jest już w aktach z XIII wieku. W Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich z 1888 roku zawarta jest informacja o tym, że w XV wieku wioska była własnością Stanisława i Jana hr. Wąż. Wówczas przynależały do niej łany kmiecie, z których dziesięcinę snopową i konopną w postaci czterech pęków przekazywano scholastryi sandomieskiej. Z istniejącego na tamtych terenach folwarku rycerskiego, płacono dziesięcinę do Żarnowa, gdzie wówczas mieściła się parafia, do której przynależał Przyłęk. Według Jana Łaskiego, z dwóch dworów szlacheckich przekazywano dziesięcinę o wartości dwóch grzywien żarnowskiemu plebanowi.
Na początku XIX wieku w Przyłęku osiedlili się koloniści niemieccy, którzy zorganizowali tam kantorat i szkółkę religijną. Jak wskazują dane statystyczne, Przyłęk należał wówczas do bardzo zaludnionych wsi. W 1827 roku liczył 264 mieszkańców, zameldowanych w 29 domach, a w 1881 roku było tam 519 osób, mieszkających w 65 zabudowaniach.