Szansa dla biblioteki

Projekt nowej biblioteki

Od 2011 roku, w ramach programu ?Kultura+?, realizowany jest program rządowy ?Biblioteka+?, wieloletni program ministra kultury i dziedzictwa narodowego zakładający przekształcenie bibliotek gminnych w nowoczesne centra dostępu do wiedzy, kultury oraz ośrodki życia społecznego. Jego beneficjentami są gminne biblioteki publiczne, ze szczególnym uwzględnieniem bibliotek z gmin wiejskich, wiejsko?miejskich oraz małych gmin miejskich (do 15 tysięcy mieszkańców).
Uczestnictwo w programie jest dobrowolne i opiera się na zasadzie pomocniczości. Podmioty ubiegające się o dotację muszą więc zabezpieczyć środki własne na pokrycie części kosztów przedsięwzięcia. Dotychczas zasady współfinansowania nie były jednak korzystne dla samorządów lokalnych, ponieważ zakładały, że 30% kosztów zadania pokryje gmina, kolejne 30% marszałek województwa, a jedynie pozostałe 40% będzie stanowiło dofinansowanie z budżetu państwa. Była to bariera finansowa powodująca, że zainteresowanie udziałem w programie było niewielkie.
Z końcem 2012 roku do założeń programowych wprowadzono zmiany, które są bardzo korzystne dla samorządów, które chcą budować i remontować biblioteki. Teraz gmina wyłoży tylko 25% kosztów inwestycji, pozostałe 75% wartości zadania pochodzić będzie z budżetu państwa. Zrezygnowano więc z całkowicie z udziału finansowego samorządów wojewódzkich i znacznie zwiększono poziom dotacji rządowej ? na korzyść samorządów gminnych. Obecnie o dotacje mogą ubiegać się również biblioteki, dla których założycielem są gminy miejskie do 50 tys. mieszkańców. Co więcej poziom maksymalnego dofinansowania podniesiono do 1.875.000 zł. Poza tym środki na biblioteki niewykorzystane w 2012 roku ? ponad 41 mln zł ? przesunięto na lata 2014 i 2015. Nowe zasady programu obowiązują dla wniosków złożonych w listopadzie ubiegłego roku oraz tych złożonych w kolejnych naborach.
Program w nowej odsłonie może być szansą dla wielu bibliotek, w tym również dla placówki w Opocznie. Miejska Biblioteka Publiczna dzieli pomieszczenia Domu Esterki z kilkoma innymi instytucjami, a ograniczenia lokalowe mają ogromny wpływ na zakres jej działalności. Jednak mimo że od lat mówi się wyprowadzeniu z biblioteki mieszczących się tam instytucji bądź o remoncie obiektu (bez większej przebudowy, z uwagi, że jest to obiekt zabytkowy), niewiele w tym zakresie się dzieje. Może więc program ?Biblioteka+? będzie ratunkiem dla jednej z głównych placówek kulturalnych w mieście i pozwoli jej rozwinąć skrzydła w nowej siedzibie.
Biblioteka ma już koncepcję architektoniczną nowej siedziby. Przygotowany kilka lat temu projekt zakłada naprawdę ciekawe i praktyczne rozwiązania. Przewiduje, że na zagospodarowanej działce o powierzchni ponad 2 tys. m2, z parkingiem od ulicy, powstanie nowoczesny piętrowy budynek z powierzchnią zabudowy 950 m2. W holu, tuż za wejściem, znaleźć miałby się punkt informacyjny, a w centrum klatka schodowa prowadząca na piętro. Lewe skrzydło parteru stanowić miałyby trzy sale wielofunkcyjne, każda na 64 osoby. Na wprost wejścia zaplanowano czytelnię czasopism połączoną z kawiarnią (z wyjściem na taras). Prawe skrzydło mieściłoby pomieszczenie ochrony, szatnię, miejsce składania zamówień, magazyn czasopism, a w bocznym korytarzu pomieszczenie do gromadzenia i opracowywania księgozbioru, pokój małej poligrafii, pokoje instruktorów, dyrektora i księgowości, pomieszczenie administracji oraz sanitariaty. Na piętrze budynku zaplanowano z kolei magazyny książek dla dzieci (prawe skrzydło) i dla dorosłych (lewe skrzydło) oraz czytelnie dla dzieci (od frontu budynku) i dla dorosłych (nad kawiarnią).
Trudno na tę chwilę powiedzieć, ile kosztowałaby budowa takiego obiektu. Biorąc jednak pod uwagę fakt, że dofinansowanie pokrywa 75% kosztów zadania i może wynieść maksymalnie 1,875 mln zł, można wywnioskować, że do inwestycji wartości około 2,5 mln zł biblioteka musiałaby dołożyć około 625 tys. zł. Pamiętajmy jednak, że biblioteka jest placówką gminną, finansowaną z budżetu gminy. I tu właśnie powinny zostać zabezpieczone środki na wkład własny przedsięwzięcia. Mamy nadzieję, że mimo trudnej sytuacji finansowej w gminie, znajdą się środki umożliwiające udział w programie, jeśli nie teraz, to może przy okazji jesiennego naboru wniosków. Naszym zdaniem warto, bowiem przy stosunkowo niewielkim nakładzie finansowym można stworzyć w mieście nowoczesną placówkę kulturalną. Po inwestycjach w MDK oraz w świetlice wiejskie na terenie gminy chyba przyszedł wreszcie czas na bibliotekę.