Sanepid realizuje projekt

Pomysł projektu narodził się w Głównym Inspektoracie Sanitarnym w związku z niepokojącą sytuacją epidemiologiczną dotyczącą palenia tytoniu w Polsce. Dzięki staraniom GIS udało się pozyskać środki finansowe ze Światowej Fundacji ds. Walki z Chorobami Płuc i Fundacji Bloomberga, które od lat wspierają politykę państw w zakresie ograniczenia używania tytoniu. W trakcie pierwszej edycji, w latach 2009?2011, trzy miasta ? Szczecin, Łódź, Rzeszów rozpoczęły tworzenie stref wolnych od dymu tytoniowego realizując założenia projektu. Strefy bezdymne powstawały w miejscach publicznych m. in. w urzędach, szkołach, zakładach pracy, parkach i na placach zabaw.
W październiku br. rozpoczęto realizację drugiej edycji projektu, która ma charakter ogólnokrajowy. Jej głównym zadaniem jest poprawa egzekwowania i wzrost przestrzegania postanowień ustawy z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (DzU z 1996 r., nr 10, poz. 55 z późn zm.).
Także sanepid w Opocznie realizuje projekt od 1 października i potrwa on do 30 września 2013 roku. Projekt ma na celu także wzmocnienie przestrzegania ustawy poprzez kampanię społeczną informującą o obowiązujących regulacjach w zakresie miejsc wolnych od dymu tytoniowego oraz konsekwencjach zdrowotnych używania tytoniu.
W ramach realizacji projektu w opoczyńskiej siedzibie sanepidu w poniedziałek, 12 grudnia zorganizowano spotkanie przedstawicieli urzędu miejskiego, policji, straży miejskiej, mediów mających stworzyć koalicję lokalną zrzeszającą liderów wspierających tworzenie miejsc wolnych od dymu tytoniowego. Wszyscy będą prowadzić wspólnie kampanię społeczną wspierającą działania związane z tworzeniem przepisów prawnych regulujących używanie tytoniu w miejscach publicznych.
W ramach projektu do 2013 roku zorganizowane mają być szkolenia dla funkcjonariuszy policji i strażników miejskich, odpowiedzialnych za egzekucję zapisów ustawy w zakresie przestrzegania zakazu palenia i oznakowania stref bezdymnych, a także przygotowany zostanie podręcznik dla pracowników PIS, sprawujących bieżący nadzór nad realizacją obowiązków wynikających z ustawy. Planuje się również przeprowadzenie kampanii społecznej, której głównym celem będzie rozpowszechnienie informacji o regulacjach prawnych, dotyczących miejsc wolnych od dymu tytoniowego oraz edukacja w zakresie skutków zdrowotnych używania tytoniu, w tym tzw. biernego palenia.
Polska jest krajem, w którym palenie tytoniu od lat stanowi jedną z największych przyczyn utraty zdrowia. Siedem lat temu na nowotwory złośliwe płuc, schorzenie prawie wyłącznie związane z inhalacją dymu tytoniowego, zmarło łącznie 212.006 osób. Zgodnie z najnowszym, ogólnopolskim badaniem GIS do codziennego palenia przyznaje się co trzeci Polak w wieku 15 lat i więcej.
Na bierne palenie jesteśmy najbardziej narażeni na przystankach komunikacji miejskiej, ale także w brach, i pubach (20%), dyskotekach i klubach muzycznych (15%), zakładach pracy (14%) oraz kawiarniach (12%) i restauracjach (10%). Rzadziej na bierne palenie jesteśmy narażeni w szpitalach i innych placówkach służby zdrowia, urzędach, obiektach kulturalnych, np. kinach i teatrach, obiektach rekreacyjno ? wypoczynkowych, centrach handlowych, miejscach zabaw dzieci, środkach publicznego transportu, szkołach i innych palcówkach edukacyjnych. Warto podkreślić, że aż 68% osób palących i aż 84% niepalących Polaków popiera wprowadzenie zakazu palenia we wszystkich miejscach, w których przebywają niepalący. Zakaz palenia w miejscach publicznych popierany jest przez większość Polaków. W najmniejszym stopniu opowiadają się oni za zakazem palenia w barach i pubach (66%), dyskotekach i klubach muzycznych (68%), kawiarniach (71%), restauracjach (73%), na przystankach (73%) oraz w miejscu pracy (74%). Co dziesiąty Polak stwierdza, ze wprowadzenie przepisów ograniczających palenie tytoniu w miejscach publicznych zdecydowanie poprawiło przestrzeganie istniejących zakazów palenia.
Być może sami palacze nie wiedzą, że palenie tytoniu jest chorobą. Prowadzi do uzależnienia, które ma wymiar psychiczny, nawyk wykonywania pewnych czynności w określonych sytuacjach oraz wymiar fizjologiczny, a więc uzależnienie organizmu od substancji chemicznej zawartej w papierosach. Substancją uzależniającą jest nikotyna. Mechanizm uzależnienia od tytoniu jest podobny jak w przypadku uzależnienia od narkotyków i alkoholu. Palenie tytoniu, obok powszechnie znanych następstw w postaci nowotworów oraz schorzeń układu krążenia i oddechowego, prowadzi do szeregu zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania.
Główne objawy zespołu uzależnienia od tytoniu to silna potrzeba używania tytoniu, trudności kontrolowania tego zachowania, uporczywe używanie tytoniu wbrew szkodliwym następstwom, przedkładanie używania tytoniu ponad inne zajęcia i zobowiązania, tolerancja na nikotynę, występowanie objawów zespołu abstynenckiego. Najważniejszymi wskaźnikami uzależnienia jest budzenie się w nocy na papierosa, zapalenie w pierwszych minutach po przebudzeniu, palenie dużej liczby papierosów dziennie.
Rzucanie palenia jest trudnym procesem. Organizm pozbawiony substancji uzależniającej, a więc nikotyny, może zareagować bardzo przykrymi objawami: stanami depresyjnymi, bezsennością, drażliwością, frustracją lub gniewem, stanami lękowymi, wzmożonym apetytem i wzrostem masy ciała. Niestety takie objawy często powodują u osoby rzucającej palenie zniechęcenie i powrót do nałogu. Tymczasem nowoczesna farmakologia oferuje więcej możliwości leczenia zespołu uzależnienia od tytoniu i łagodzenia objawów odstawienia papierosów. Dobór najbardziej skutecznej metody powinien być wspólną decyzją pacjenta i lekarza.