Roztocza - niekończąca się opowieść

Żyją w każdym domu i są niewidzialne gołym okiem, a ich odchody są silnym alergenem. W domu alergika walka z roztoczami trwa cały rok, ale w zimie przemienia się w prawdziwą wojnę. Roztocza, czyli pasożyty zamieszkujące nasze mieszkania, są zbyt małe aby ktoś je mógł zobaczyć bez mikroskopu. Nie przenoszą żadnych chorób i nie są zagrożeniem dla człowieka. Jednak dla alergika roztocza stanowią poważny problem. Produkują one alergilizujące odchody, które dostają się do organizmu poprzez kontakt ze śluzówkami nosa, oczu i dolnych dróg oddechowych. Odchody roztoczy są tak małe, że wzbijają się w powietrze, np. gdy siadamy na łóżku, fotelu czy sofie, i unoszą się w nim co najmniej przez 30 minut, zanim z powrotem osiądą.
Jesienią i zimą przypuszczają szturm, ponieważ w tym okresie mają świetne warunki rozwoju - w mieszkaniu panuje często zbyt duża temperatura.

Objawy alergii na roztocza
Dolegliwości związane z alergią na roztocza występują przede wszystkim rano, gdy wstaje się z łóżka. Objawy alergii na roztocza to: łzawienie oczu, świąd nosa, wodnisty katar, nieżyt nosa, napady kichania. Niestety takie uczulenie ma charakter przewlekły, dlatego można również odczuwać zmęczenie, senność, zaburzenie koncentracji i bóle głowy. Roztocza kurzu domowego są najczęstszą przyczyną astmy oskrzelowej. Wdychanie unoszących się w powietrzu roztoczy kurzu domowego przez osoby z atopią może doprowadzić także do rozwoju astmy atopowej. Pamiętaj!
Zimą w pomieszczeniach spędza się średnio 90% czasu, w tym przeciętnie 8 godzin w łóżku - miejscu, gdzie jest najwięcej roztoczy. Regularne odkurzanie łóżka pomaga pozbyć się nie tylko roztoczy, ale również ich pozostałości (odchodów), które są silnym alergenem. Powietrze w pomieszczeniach jest zazwyczaj od 2 do 5 razy bardziej zanieczyszczone niż na zewnątrz. Kurz, który unosi się w domu, zawierający m.in. roztocza, przenika do płuc i śluzówek, co osłabia układ oddechowy i odpornościowy.

Łóżko i pościel
Łóżko to jedno z największych skupisk roztoczy. Najlepiej wybrać takie, aby można było łatwo umyć pod nim podłogę.
Kolejną bardzo ważną rzeczą jest materac. Według niektórych badań w podwójnym materacu, może żyć nawet do dwóch milionów roztoczy. Niektórzy próbują je odkurzać, bo uważają, że w ten sposób pozbędą się roztoczy. Jednak w rzeczywistości przyczepiają się one odnóżami do tkaniny, więc usuwa się jedynie niewielką część małych pajęczaków. Dlatego najlepiej używać pokrowców przeciwroztoczowych - można w ten sposób zabezpieczyć nie tylko materac, ale i całą pościel. Pokrowce trzeba co tydzień przecierać wilgotną ściereczką i prać je dwa razy w roku lub zgodnie z instrukcją producenta.
Nowa poduszka w ciągu 12 miesięcy stanie się aż o 10% cięższa z powodu znajdujących się w niej roztoczy, ich odchodów i złuszczonego naskórka. Warto więc ją zabezpieczyć przez nałożenie pokrowca przeciwroztoczowego.
Wszystkie prześcieradła, poszwy na kołdry i poduszki, koce należy prać co tydzień w temperaturze co najmniej 56 stopni C (w niższej roztocza przeżyją, chociaż wypiorą się alergeny i nieżywe osobniki). Do prania można dodać środki roztoczobójcze, np. benzoesan benzylu. Dobrze jest też nastawić pralkę na dodatkowe płukanie.
W zimne dni warto wietrzyć pościel na dworze. Można też zamrozić bieliznę pościelową, wkładając ją do zamrażarki - mróz wybije roztocza.

Kaloryfery i okna
Kaloryfery należy dokładnie czyścić raz w tygodniu, ponieważ ciepło, które produkują przyciąga kurz, a wraz z nim roztocza. Trzeba prać często firanki - minimum co dwa tygodnie. Należy zrezygnować z zasłon i zastąpić je pionowymi żaluzjami, na których kurz się nie utrzymuje. Okna powinno się dokładnie czyścić raz w miesiącu.

Podłogi
Dobrze jest się zdecydować na podłogę o twardej powierzchni, np. z linoleum lub drewna, która jest nieprzyjazna na roztoczy, łatwiej jest ją utrzymać w czystości niż wykładzinę. Podłogi sprzątamy codziennie.
Do pokoju najlepiej wybrać dywan z krótkim włosem, ponieważ łatwiej się go utrzymuje w czystości. Można się też zdecydować na dywan antyalergiczny, który jest produkowany z włókien zawierających substancje antybakteryjne i antygrzybiczne, hamujące rozwój roztoczy. Dywany czyścimy codziennie za pomocą specjalnego urządzenia z filtrem wodnym.
Szafki, komody, segmenty
W mieszkaniu alergika nie powinno być zbyt dużo mebli, ponieważ na każdym z nich gromadzi się kurz - jest wtedy więcej powierzchni wymagających sprzątania. Dobre są proste i gładkie meble, z małą ilością ozdób - łatwiej się z nich ściera kurz. Drzwiczki w szafach i szuflady powinny być szczelne - w przeciwnym razie kurz, a wraz z nim roztocza, będą dostawać się do środka. Regały na książki zawsze powinny być przeszklone. Dobrze jest też ograniczyć ilość bibelotów. Ważne jest, żeby meble dało się łatwo przesuwać, ponieważ trzeba także myć podłogę pod i za nimi. Codziennie wycieramy kurze z mebli wilgotną ściereczką.

Łazienka
Warto ograniczyć do minimum ozdoby, aby uniknąć zbierania się na nich kurzu. Na podłodze najlepiej położyć bawełniane dywaniki, które można prać w pralce. Wokół wanny i umywalki najlepsze są kafelki - łatwe do mycia i szybko schną. Co tydzień powinno się wycierać wilgotną ściereczką kurz lub odkurzać listwy podłogowe i parapety okienne.

Anna Włoszek

Artykuł publikowany jest w cyklu „Wszystko, co chcecie wiedzieć o alergii”, przy współpracy z wideoportalem www.JaAlergik.pl, w ramach ogólnopolskiej akcji „Nie daj się alergii”.