Przełamywanie barier na ludowo

Ziemia opoczyńska należy, według znawców kultury ludowej, do najciekawszych regionów etnograficznych w Polsce. Stroje, gwara, pieśni, pisanki, pająki, kwiaty i hafty to wymowne elementy ludowe wyróżniające opoczyńskie. Część z nich, ozdoby wnętrza mieszkalnego, hafty, koronki oraz pisanki można było podziwiać 13 września w Muzeum Regionalnym podczas otwarcia wystawy prac animacji lokalnej ?Pokłosie Opoczno ? Żarnów 2011?.
Wystawa została zorganizowana przez Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w ramach projektu ?Przełamać bariery. Uwolnić energię? współfinansowanego przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego. Obecni na wystawie samorządowcy zgodnie stwierdzili, że to dzięki funduszom unijnym istnieje możliwość szerszego propagowania kultury, podkreślania jej odrębności, która jest wartością samą w sobie. Warto ją także akcentować w całej Unii Europejskiej. Celem projektu było zwiększenie integracji społecznej i podniesienie jakości świadczonych usług na rzecz osób zagrożonych wykluczeniem społecznym z terenu powiatu opoczyńskiego. Hasłem przewodnim wystawy były słowa przypisywane Oskarowi Kolbergowi: Potomni cenić nas będą za to co dla przyszłych pokoleń zachowamy z kultury przodków. Dawniej uprawianiem rękodzieła zajmowały się w szczególności mieszkanki wiosek. Dzięki ich pracowitości, poczuciu piękna i estetyki powstawały misterne, barwne wyroby, które po dziś dzień podziwia społeczeństwo. Dzięki bogatemu zapleczu wzorniczemu i tradycjom regionalnym Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie postanowiło zainteresować rękodziełem innych. Chętnych nie brakowało. Mimo że twórczość ludowa kojarzy się głównie z zajęciem kultywowanym przez kobiety, ku mojemu zaskoczeniu uczestnikami programu byli także mężczyźni, a ich prace nie były w niczym gorsze od kobiecych. W warsztatach animacji lokalnej uczestniczyła młodzież z Żarnowa oraz grupa osób niepełnosprawnych z gminy Opoczno.
W programie uwzględniono trzy dziedziny ludowej wytwórczości: pisanki, ozdoby wnętrza mieszkalnego oraz haft i koronkę. Dla każdej z grup przygotowano 50?godzinne warsztaty. Podczas zajęć, obejmujących pierwszą dziedzinę, uczestnicy poznawali tajniki wykonywania pisanek opoczyńskich. Dowiedzieli się tego, że jajko to symbol nieskończonego choć cyklicznego życia. W naszym regionie niegdyś dziewczęta ofiarowywały pisanki swym wybrańcom. Ten gest był traktowany jako deklaracja uczuć. Uczyli się także techniki batikowej, którą wykonywane są opoczyńskie pisanki. Polega ona na nanoszeniu roztopionym woskiem ornamentu na czystym jajku, a następnie zanurzeniu go w farbie.
Podczas nauki wykonywania ozdób wnętrza mieszkalnego uczestnicy poznawali tajniki tworzenia wycinanek, pająków, bukietów, koronek i girland. Pająki wykonane przez osoby biorące udział w zajęciach miały różną konstrukcję i kształty. Wszystkie jednak wykonane były tradycyjnie z bibuły i grochu. Salę wystawy dekorowały także bukiety?rózgi oraz koronki bibułkowe.
Uczestnicy warsztatów nauczyli się także haftów. Ich kompozycja ma charakter pasowy, asymetryczny składający się z kilku szlaków biegnących obok siebie. Część środkowa często wypełniona jest ornamentem roślinnym. Jedną z najpopularniejszych ściegów opoczyńskich jest haft krzyżykowy i jego pochodne. Podczas wystawy można było podziwiać bieżniki, serwetki, zakładki do książek i inne formy dekoracyjne wyhaftowane przez osoby biorące udział w zajęciach. Warto wybrać się na tę wystawę, aby samemu przekonać się w jakim stopniu im się to udało. Uczestnicy programu chcą, aby miał on swoją kontynuację. Sami proponowali tematy, które mogłyby być poruszane na kolejnych warsztatach. Chętnie uczyliby się opoczyńskich przyśpiewek lub przyrządzania typowych dań regionalnych. Dzięki projektowi przełamali bariery. Zauważyli, że wszystkiego można się nauczyć, gdy tylko się tego naprawdę chce.
Wszyscy obecni goście otrzymali od organizatorów katalog wystawy. Po zwiedzaniu zostali zaproszeni na spotkanie z kuchnią staropolską.