Postaw na swoim

Kary to najczęściej stosowane sposoby wpływania na innych ludzi. Okazujemy niezadowolenie, krytykujemy, grozimy, obrażamy się itp. Wszystko to są odmiany kar. Na szczęście istnieją skuteczniejsze metody oddziaływania na ludzi.
Możemy stosować ?twarde? techniki wpływania: kary, przymus, groźby, ostrzeżenia, sankcje, wzbudzanie lęku, poczucia winy, wstydu itp. Przynoszą one co prawda szybkie i widoczne efekty, np. zastraszone dziecko ustępuje bez gadania ale na dłuższą metę wywołują poczucie krzywdy i chęć zemsty, co objawia się odwetowym robieniem na złość, nieświadomym ?produkowaniem? problemów itp. Te ?twarde? techniki źle się sprawdzają w długotrwałych relacjach, w kontaktach w pracy, rodzinne, z partnerem, między nauczycielem a dzieckiem itp.
Jak w takim razie wpływać na innych ludzi, gdy robią złe rzeczy?

Trzymaj poziom
Wśród psychologów krąży powiedzenie: ?Dzieci niechętnie rodziców słuchają, ale chętnie ich naśladują?? Podobnie jest w relacjach pracowniczych. Nie bez powodu mówi się, że ryba psuje się od głowy. Jeśli pracownicy widzą, że szef nie przykłada się do swojej pracy, robi minimum i byle jak, będą go naśladować.
Jeśli chcesz, aby dziecko zachowywało się dobrze, musisz dawać mu dobry przykład. Trudno jest oduczyć malucha histerycznych zachowań, jeśli rodzice sami często wybuchają albo oduczyć bicia się w szkole, jeśli rodzic sam stosuje kary fizyczne w domu. Aby dziecko regularnie odrabiało lekcje, powinniśmy być ludźmi pracowitymi. Dziewczynka, której mama nie mogła poradzić sobie z jej kłamstwami twierdziła: ?Moja mama mówi mi, że nie wolno kłamać, a jak dzwoni babcia to nie odbiera komórki a potem mówi jej, że miała wyczerpaną??

Przykład, ale?
Aby przykład skutecznie oddziaływał, musimy zapewnić przynajmniej dwa warunki. Po pierwsze nasze relacje z drugą osobą powinny być jak najlepsze. Im bardziej dziecko lubi lub szanuje swojego nauczyciela, tym chętniej będzie go słuchać i naśladować.
Drugi warunek to przyjemność. Aby nasze dziecko czytało książki, powinniśmy pokazywać, że sami czerpiemy przyjemność z czytania: rozmawiać z dzieckiem o fajnych książkach, korzystać w rozmowach z wiedzy, historii i metafor, które przeczytaliśmy itp.

Dwie konfrontacje
Skutecznym sposobem zmieniania zachowań innych ludzi jest też konfrontacja informacyjna. Polega ona na opisaniu zachowania, które chcemy u kogoś zmienić i naszych reakcjach na to zachowanie: ?Kaśka, prosiłam cię, żebyś odkurzyła w korytarzu, a widzę, że zabierasz się za oglądanie telewizji, wkurza mnie to??. Może się to wydawać dziwne, ale sam taki opis często wystarcza, aby czyjeś zachowanie się zmieniło. Nauczyciel może powiedzieć: ?Tomek widzę, że rozmawiasz z Andrzejem, przeszkadzasz mi?? Taka metoda skutkuje.
A co, jeśli nie skutkuje? Wtedy możemy wytoczyć silniejszą artylerię i użyć tak zwanej konfrontacji interpretacyjnej. Polega ona na powiedzeniu z jakich, naszym zdaniem, powodów ktoś nie przestaje się źle zachowywać. ?Tomek, drugi raz zwracam ci uwagę na to, że rozmawiasz, a ty nie przestałeś. Czy chcesz mnie zdenerwować??
Te zabiegi skutkują również w relacjach z dorosłymi. W kłótni z małżonkiem można powiedzieć: ?Kłócisz się ze mną nie dlatego, że twoje rozwiązanie jest lepsze, ale dlatego, że chcesz postawić na swoim.? Uszczypliwemu przełożonemu można powiedzieć: ?Ta uwaga szefa jest bardzo uszczypliwa. Czy szef chce mnie obrazić?.?