tygodnik opoczyński
Baza firm
 
Ciekawostki

 Patron myśliwych, jeźdźców i... ogarów

 
3 listopada - św. Huberta

Dzień 3 listopada - jedyny w roku poświęcony posiadaczom tego imienia ? świętują nie tylko solenizanci. W tym dniu mają swoje obchody i uroczystości podopieczni świętego Huberta ? myśliwi, leśnicy i jeźdźcy, którym ten święty patronuje. Kiedy swego czasu goły las nastaje, święty Hubert z lasu cały obiad daje ? mówiło dawne przysłowie. Dlatego co bardziej niecierpliwi już od połowy października obchodzą swoje święto, powszechnie od łacińskiej formy imienia hubertusem zwane. Dwa tygodnie temu amatorzy polowań i jeźdźcy z całej Polski, nie czekając na dzień swojego patrona, spotkali się na XIII Hubertusie Spalskim ? największej i najbardziej znanej imprezie w Polsce poświęconej św. Hubertowi.
Tradycja święta, początkowo urządzanego w formie wielkich polowań, obecnie zbiorowych polowań z pełnym ceremoniałem łowieckim, sięga połowy XV wieku. Poprzedzają je często msze w intencji przyrody i myśliwych, odbywające się one nie tylko w kościołach, ale także przy leśnych kapliczkach poświęconych temu patronowi. Co ciekawe, w mszach uczestniczą zwierzęta używane podczas polowań, m.in. psy, sokoły czy konie. Polowanie hubertowskie kończy biesiada myśliwych przy ognisku, bigosie i nalewce.

Święty Hubert
urodził się w 655 roku w Gaskonii, był potomkiem królewskiego rodu Merowingów. Zamiłowanie do polowania odziedziczył po swoim ojcu, któremu towarzyszył mu często na łowach. Ponoć w wieku 14 lat uratował ojcu życie podczas polowania na niedźwiedzia w Pirenejach. Pełnoletni Hubert udał się na dwór króla Frankonii, gdzie poślubił córkę Pepina z Heristal. Miał z nią syna Flodyberta, późniejszego następcę na biskupstwie Liege.
Młody Hubert najwięcej czasu spędzał w lasach, gdzie nieustannie polował, łowiectwo było jego pasją. Ponoć prowadził także swobodne, wręcz hulaszcze życie. Tak było do roku 695, kiedy nie bacząc na nic, polując w Górach Ardeńskich w sam Wielki Piątek napotkał białego jelenia z promieniejącym krzyżem w wieńcu. Miał wtedy usłyszeć głos Stwórcy ostrzegający go przed jego niepohamowaną pasją i nakazujący mu udać się do Lamberta ? biskupa Maastricht. Po tym zdarzeniu zaniechał łowiectwa i oddał się służbie Bogu.
Po opieką bpa Lamberta studiował wiedzę kanoniczną i prowadził działalność misjonarską w Ardenach i Brabancji. Po śmierci bpa Lamberta (zm. ok. 700), z rąk papieża Sergiusza otrzymał sakrę biskupią. Odniósł wiele sukcesów w zjednywaniu ludzi dla wiary w Chrystusa. Około roku 717 przeniósł stolicę biskupstwa do Leodium (Liege). Przed śmiercią miał wygłosić wzruszającą mowę, w której schorowany już i słaby, prosił swoje owieczki, aby żyjąc po chrześcijańsku, pozwoliły swojemu pasterzowi zasnąć w pokoju. Zmarł 30 maja 727 roku, w swej rezydencji w Teruneren. Ciało pochowano w kościele św. Piotra i Pawła w Liege. Za doczesne zasługi w krzewieniu chrześcijaństwa wkrótce ogłoszony został świętym. 3 listopada 743 roku, przeniesiono doczesne szczątki już świętego Huberta do głównego ołtarza. Okazało się wtedy, że mimo upływu czasu jego ciało niedotknięte było rozkładem, a z grobu rozchodziła się ponoć przyjemna woń.
Dzień poświęcenia relikwii św. Huberta ? 3 listopada ? stał się świętem myśliwych, leśników, strzelców, sportowców, kuśnierzy, matematyków i jeźdźców, zwanym hubertusem. Święto to dawniej czczono uroczystymi łowami, poprzedzanymi mszą w intencji myśliwych. Współcześnie urządza się w tym dniu ?gonitwę za lisem?.
W Polsce kult św. Huberta, nazywany hubertowinami lub hubertusem, sięga XVIII wieku. Z jego wprowadzeniem związane są dzieje dynastii władców saskich, którzy zasiadali na tronie polskim. Z kolei w czasach II Rzeczypospolitej, pierwszym organizatorem polowań hubertowskich w Spale był prezydent Ignacy Mościcki. Odbyło się ono 3 listopada 1930 roku.
W tradycji ludowej św. Hubert czczony jest także jako patron lunatyków i chorych na epilepsję. Przypisuje mu się też szczególne orędownictwo w wypadkach wścieklizny. Kult św. Huberta szybko rozprzestrzenił się w sąsiednich krajach, by niebawem objąć całą Europę z Hiszpanią i Anglią. W XI wieku wchłonął w siebie legendę o św. Eustachym, drugim patronie myśliwych. Święty Hubert jest również patronem hodowców koni, optyków, tokarzy, metalowców, kuśnierzy, rzeźników, sportowców i matematyków. Jest też opiekunem psów myśliwskich, jego pomocy wzywa się w wypadku pogryzienia przez psy, zagrożenia wścieklizną, ukąszenia przez żmiję, lunatyzmu i epilepsji.

Legenda o jeleniu z krzyżem
wywodząca się z przedchrześcijańskich mitów śródziemnomorskich, przekazywana później przez benedyktynów jako zdarzenie związane z patronami myśliwych, łączona jest również z różnymi kościołami i postaciami historycznymi. Zwykle w takim podaniu myśliwy ściga jelenia, który w pewnej chwili odwraca się, ukazując krzyż między rogami i ludzkim głosem wzywając do wystawienia kościoła w tym miejscu. W Polsce opowiadane było o różnych miejscach: na Mazowszu, o Wąwolnicy, o klasztorze bernardynek na Świętej Katarzynie w Górach Świętokrzyskich (gdzie anioł w postaci jelenia polecił królewiczowi węgierskiemu Emerykowi ufundować klasztor), wreszcie o Jeleniej Górze (stąd nazwa) na Dolnym Śląsku, gdzie miał polecić Bolesławowi Krzywoustemu postawienie kościoła.
Ikonografia przedstawia św. Huberta najczęściej w czasie polowania, gdy objawił mu się jeleń z krzyżem między tykami. W Polsce klasyką w tym zakresie są prace Jerzego Kossaka, który w 1937 roku na Światowej Wystawie Łowieckiej w Berlinie otrzymał złoty medal za obraz przedstawiający widzenie św. Huberta. Imieniem św. Huberta nazwało się wiele kół i towarzystw myśliwskich. Znak wieńca z krzyżem jest też oficjalną od 1946 roku, odznaką Polskiego Związku Łowieckiego (od roku 1953 ze względów politycznych nieużywany, reaktywowany w latach 80. ubiegłego wieku).
Opr.: erg
Źródło: Wikipedia



Święty Hubert ? płaskorzeźba z oksydowanego mosiądzu (Cepelia)



Hubertus Spalski


erg   

Artykuł ukazał się w wydaniu nr 44 (799) z dnia 2 Listopada 2012r.
W dziale Ciekawostki dostępne są również artykuły:

Pokaż pełny spis treści
 
Kontakt z TOP
Tomaszów Mazowiecki - baza wiedzy Biuro ogłoszeń
oglotop@pajpress.pl

Tomaszów Mazowiecki - baza wiedzy Dział reklamy
tel: 44 754 41 51

Tomaszów Mazowiecki - baza wiedzy Redakcja
tel: 44 754 21 21
top@pajpress.pl
Artykuły
Informator
Warto wiedzieć
Twój TOP
TIT - rejestracja konta Bądź na bieżąco.
Zarejestruj konto »