tygodnik opoczyński
Baza firm
 
Ciekawostki

 Opočno u Louny

 
Waldemar Ireneusz Oszczęda






Opočno, o którym dzisiaj, położone jest w dolinie potoku Hasina, będącego prawym dopływem rzeki Ohře, w powiecie Louny, w województwie usteckim (Uście nad Łabą), w Republice Czeskiej. Znajduje się około 7 kilometrów na południowy zachód od miasta powiatowego Louny. Zamieszkuje ją nieco ponad 120 mieszkańców i, w odróżnieniu od Opočna leżącego nad Złotym Potokiem, nie posiada praw miejskich.
Pierwsze ślady osadnictwa pochodzą sprzed naszej ery. Świadczą o tym resztki ceramiki odnalezione na miejscowym wzgórzu o nazwie Holý vrch i pochodzące z epoki żelaza, okresu kultury halsztackiej (800?450 p.n.e.). Inne znaleziska wskazują też na późniejsze osadnictwo słowiańskie datowane od VIII wieku.
Zachowane źródła historyczne wzmiankują istnienie wsi w 1358 roku. Uważa się jednak, że miejscowość założona została o wiele wcześniej. Jej nazwa pochodzi od czeskiego przymiotnika opočný (w znaczeniu kamenný ? kamienny) lub określającego kamień. Przypuszcza się, że miało to związek z istniejącym w niej kamiennym grodem lub inną podobną średniowieczną budowlą fortyfikacyjną.
Wiadomo, że w XV wieku Opočno było siedzibą dóbr feudalnych. Godłem ich właścicieli było trójramienne ostrze do puszczania krwi koniom, tzw. puszczadło. Herb taki zachował się do czasów współczesnych w parterowym sklepieniu wieży miejscowego kościoła.


Herb Opočno u Louny
Na początku XV w. wieś należała do feudalnego rodu Kolowratów, który połączył miejscowe dobra z dobrami w pobliskiej miejscowości Jimlin. Opočno było rezydencją feudalną i centrum zarządzania całością dóbr do 1465 roku, gdy ich właściciele przebudowali, za zgodą króla Władysława II Jagiellończyka, stary gród przy Jimlinie. Nový hrad, czyli Nowy Gród był jednym z ostatnich grodów średniowiecznych zbudowanych w Czechach. Po przeprowadzce właścicieli do nowego zamku, w opoczyńskiej budowli pozostali tylko zarządcy włości. Powoli traciła swoje znaczenie, chociaż jeszcze w 1588 roku posiadała trzy pomieszczenia mieszkalne, a w jej sąsiedztwie działała słodownia i browar. Wkrótce potem kamienny gród zniknął zupełnie i nie zachował się po nim żaden materialny ślad.
Opočno było częścią połączonych dóbr (Opočno i Jimlin), tzw. nowogrodzkich, aż do całkowitego zniesienia poddaństwa w Czechach (1848).
O historii miejscowości nie zachowało się zbyt wiele wzmianek i ciekawostek. Wiadomo tylko, że w okresie wojen husyckich trzej znani z imienia mieszkańcy wioski wzięli udział w bitwie pod wsią Želevice (1438). Po przegranej dostali się do niewoli, skąd wyszli na wolność po złożeniu okupu. W 1511 roku odnotowano istnienie winnicy. W 1573 roku ród Kolowratów sprzedał dobra innej szlachcie. Od tego czasu przechodziły one z rąk do rąk nowych właścicieli. W latach 1670?1715 były własnością rodziny hrabiowskiej z Warrensbach, później Anny z Löwennegg i w końcu rodu Schwarzenberg.
Najgorszym okresem w historii miejscowości był na pewno okres wojny trzydziestoletniej. Burzliwe wydarzenia wojenne, których areną były także Czechy, przyniosły ze sobą głód, zarazę, spustoszenie i inne nieszczęścia. Jeden z dokumentów pochodzących z 1654 roku odnotowuje we wsi 12 gospodarstw, w tym trzy chłopskie i osiem mniejszych należących do chałupników. Aż pięć z nich było opuszczonych. Wieś posiadała 22 ha gruntów na których uprawiano żyto i pszenicę. Hodowano 9 krów, 11 jałówek i 17 prosiąt. W I połowie XV wieku istniała w niej szkółka parafialna.
Wojny o podłożu religijnym miały także wpływ na miejscowy kościół, który przechodził od katolików do do ewangelików i odwrotnie. W końcu XVI w. farę zajęli ewangelicy. Po porażce stanów czeskich pod Białą Górą (1620), ewangelicy w ramach rekatolizacji, zostali wypędzeni. Do kościoła powrócili księża katoliccy (1630).
Podczas spisu przeprowadzonego w czasach panowania Marii Teresy, odnotowano we wsi 11 gospodarstw chłopskich oraz 3 chałupy zamieszkiwane przez bezrolnych chłopów. W ramach obowiązków poddańczych, dwóch miejscowych gospodarzy zobowiązanych było trzy razy w tygodniu służyć zaprzęgiem jednokonnym a jeden dwa razy w tygodniu. Pozostałych ośmiu chłopów musiało dwa razy w tygodniu pracować na pańskim polu. Na niewielkim obszarze gruntów uprawiano też chmiel. Skorzystać można było z usług jednego krawca.
W 1802 roku pożar zniszczył większość jej zabudowy, m.in. sześć gospodarstw, szkołę, cztery mniejsze chałupy i kościół. Odbudowała się szybko i w 1828 roku miała już 35 chałup zamieszkiwanych przez 238 mieszkańców. Posiadała dwóch weterynarzy (przyp. przypuszczalnie felczerów) i dwie akuszerki. Ludność była mieszana etnicznie. Od połowy XIX w. większość jej mieszkańców tworzyli Czesi, ale w szkole nauczano w języku niemieckim (do 1870 r.).
W 1892 r. otwarto tu nową szkołę czteroklasową. Pierwszy pociąg wjechał do Opočna w 1904 roku po otwarciu linii kolejowej Louny ? Rakovnik. W tym czasie wieś zamieszkiwało 300 mieszkańców w 54 budynkach. We wsi były dwie gospody, trzy sklepy kolonialne, jeden z winem i jeden tekstylny. Usługi świadczyło trzech szewców, dwóch rzeźników, jeden piekarz, fryzjer, koszykarz, powroźnik, rymarz, kowal, stolarz, kołodziej i krawcowa. Ochotniczą straż pożarną założono w 1893 roku a bibliotekę w czasie pierwszej wojny światowej (1916). Po zakończeniu wojny powstały inne organizacje społeczne, m.in. oddział ?Sokoła? (1921). W 1932 roku założono klub hokejowy.
Opočno było do 1918 roku osadą pobliskiej miejscowości Jimlin i znajdowało się na obszarze administracyjnym połączonych wsi Jimlin, Opočno i Nové Hrady, istniejącego w ramach powiatu Postoloprty (później powiatu Žatec). W 1921 roku odłączyło się od Jimlina i posiadało własny urząd gminny. W 1930 roku miejscowość miała 77 domów i 329 mieszkańców. W 1960 roku została znów połączona z Jimlinem i Zeméchy do wspólnej gminy z siedzibą w Jimlin. Później była częścią gminy Hřivice. Od 1990 roku jest ponownie samodzielną gminą.
Zabytkami w Opočnie są: kościół katolicki pw. wniebowzięcia Marii Panny ? pierwotnie gotycki, przebudowany w latach 1710?1713, kamienna figurka św. Jana Nepomucena ? pochodząca z połowy XVIII w., plebania ? odbudowana po pożarze w 1787 roku oraz kalwaria przy miejscowości Touchovice i krzyż przy stacji kolejowej.
Na pewno warto odwiedzić tę niewielką, lecz ciekawą miejscowość a może nawet zastanowić się nad nawiązaniem z nią kontaktów przyjaźni.


Waldemar Ireneusz Oszczęda   

Artykuł ukazał się w wydaniu nr 9 (764) z dnia 2 Marca 2012r.
 
Kontakt z TOP
Tomaszów Mazowiecki - baza wiedzy Biuro ogłoszeń
oglotop@pajpress.pl

Tomaszów Mazowiecki - baza wiedzy Dział reklamy
tel: 44 754 41 51

Tomaszów Mazowiecki - baza wiedzy Redakcja
tel: 44 754 21 21
top@pajpress.pl
Artykuły
Informator
Warto wiedzieć
Twój TOP
TIT - rejestracja konta Bądź na bieżąco.
Zarejestruj konto »