Jak opowiadać dzieciom bajki?

Jak opowiadać dzieciom bajki? O czym mówić? Co bajki mają w sobie, że dzieci lubią ich słuchać?

Bajeczne lekarstwa

Są bajki które uczą mądrości, są takie, które leczą cierpienia, są też i takie, które rozwijają myślenie. Niektóre mają uniwersalny, ponadczasowy wymiar – mówią dziecku jakie jest życie. Inne są bardziej przyziemne – leczą ze strachu przed zasypaniem, przed dużym psem sąsiada, przed „potworem w szafie”.
Prócz uniwersalnych baśni takich jak baśnie Andersena czy braci Grimm, bajki mogą dotyczyć także bardzo konkretnych kłopotów i być adresowane do konkretnego dziecka. Takie bajki wymyślają rodzice sami.
Dzieciom warto opowiadać bajki z kilku powodów – dziecko uczy się w ten sposób nowych sposobów wysławiania się, myślenia, rozumienia świata itp. Ponadto bajki rozładowują niepokoje i lęki dziecka oraz uczą rozumieć życie. Opowiadanie bajek zbliża także dorosłego i dziecko, wytwarzają pozytywną więź i miłość.
Aby jednak bajka spełniała te funkcje, musi być odpowiednio stworzona i opowiedziana. Oto jak opowiadać dziecku bajki.
* Bajka, którą opowiadasz powinna się dobrze kończyć.
* Dobra bajka nie może być króciutka.
* Nie opowiadaj w pośpiechu, na odwal. Pozwól dziecku wczuć się w bajkę.
* Powtarzaj bajki, które dziecko lubi.
* Opowiadaj sugestywnie – zmieniaj głos, wprowadź dialogi, dokonuj barwnych opisów (takich, które zawierają obrazy, dźwięki, zapachy, uczucia).
* Opowiadaj (czytaj) bajki często – bajka każdego dnia to wcale nie jest za dużo.
* Dobrze jest jeśli rodzice opowiadają bajki na przemian – czasem mama a czasem tata.
* Opowiedz dziecku bajki, które na tobie kiedyś zrobiły wrażenie, które pamiętasz ze swojego dzieciństwa. Czytaj to co i tobie sprawia przyjemność.
* Długie bajki możesz dzielić na części, ale nie przerywaj ich w jakich dramatycznych momentach, w samym środku raczej wtedy gdy kończy się jakiś rozdział czy faza bajki.
* Używaj nowych słów i mów tak jak mówi się opowieści dorosłym. Nie spieszczaj języka, nie bój się mówić słowami, których dziecko może nie znać. Gdy coś będzie dla niego niezrozumiałe – zapyta cię.

Jak stworzyć bajkę dla swojego dziecka
* Postaw się na miejscu dziecka. Pomyśl, co jest dla niego ważne w danym momencie życia, z czym się boryka. Przedstaw to w swojej opowieści.
* W bajce powinien występować bohater, z którym dziecko może się utożsamić (podobny wiek, podobna sytuacja, podobne przeżycia). Lepiej jednak jeśli nie ma on takiego samego imienia.
* Szczegółowo opisuj konkretne zdarzenia w bajce. Nie uogólniaj, opowiadaj historie, nie praw morałów.
* Unikaj grzechu dosłowności – pozostaw niedopowiedzenia, tajemnice, zagadkowe zdarzenia, stosuj metafory. To sprawia, że dziecko samo dochodzi do rozumienia pewnych rzeczy, a to jest najcenniejsze.
* Pozwól dziecku na własne interpretacje, nie narzucaj swoich. Co najwyżej podpowiadaj. Bajka powinna być wieloznaczna, wtedy dziecko może ją zrozumieć po swojemu.
Na temat leczenia i pomagania bajkami napisano wiele książek. Na polskim rynku dostępna jest dość dobra książka Doris Brett pt. „Bajki, które leczą”. Wspaniałą, fascynującą i pełną nietuzinkowych przemyśleń książkę o bajkach napisał Bruno Bettelheim pt. „Cudowne i pożyteczne”.