tygodnik opoczyński
Baza firm
 
Ciekawostki

 Jak drzewiej w sylwestra bywało

 


Planowany upadek
Jeśli wierzyć księciu Eustachemu Erazmowi Sanguszce (1768?1844), generałowi i tytularnemu adiutantowi Napoleona I, perfidia kobiet pragnących zwrócić na siebie uwagę upatrzonych mężczyzn nie ma granic. Książę, zakochany bez pamięci w Julii Lubomirskiej Potockiej, uskarżał się, że przedmiot jego westchnień w onej perfidii przebiera wszelką miarę. Otóż Julia, uważana w stolicy w okresie Sejmu Czteroletniego za jedną z najładniejszych kobiet, tańcząc na sylwestrowym balu z przystojnym szambelanem Anastazym Walewskim, nagle z nieopisanym wdziękiem upadła na posadzkę. Był to oczywiście upadek umyślny. Książę, choć zakochany, zdobył się na refleksję ogólniejszej natury, stwierdzając, iż ówczesne warszawianki wyspecjalizowały się w padaniu podczas tańca z rozpustną gracją, aby w ten sposób przykuć do siebie uwagę otoczenia i drażnić mężczyznom zmysły.

Pech Szwajcara
Wśród pism zachowanych w Archiwum Państwowym na Wawelu znajduje się opis zdarzenia na balu sylwestrowym w 1822 roku, które trafiło na łamy europejskiej prasy. A rzecz się miała następująco:
Na balu (w hotelu Knotza) wśród licznych jego uczestników znajdował się dawny generał wojsk polskich Grabowski (imieniem podobno Jerzy), znany w całym mieście z dobrego wzoru i postawy. Otóż gdy ten pan Generał przyszedł do bufetu czy napić się czegoś, czy się posilić jakąś przekąską, i gdy mu szykujący w bufecie cukierniczek (z cukierni Wielanda), rodem Szwajcar, w czymś nie dogodził, wziął go za czuprynę i chciał targać. Cukierniczek, nie przyzwyczajony w swoim rodzinnym kraju do takiego traktowania odwrócił mu rękę i coś powiedział. Za to pan Generał uderzył go w twarz z całej siły, jakoby po polsku, ale ten nie traci przytomności i oddaje mu po szwajcarsku piękne za nadobne. Stąd w sali balowej powstaje wielki rejwach i krzyk. Krzyczano Baty, baty! i Wypędzić huncwota tam, skąd przyszedł!. Jakoż wzięto zaraz młodego Szwajcara pod wartę.
Wysoki Senat Rządzący, zamiast oddać sprawę do sądu, skazał nieboraka na chłostę publiczną na Głównym Rynku i na wytransportowanie za granice Wolnego Okręgu. Byłem świadkiem tej egzekucji przed gmachem policji (?) Na mnie to zrobiło niemiłe wrażenie, bom sobie pomyślał, że cukierniczek za powrotem do Szwajcarii będzie opowiadał, jaką to w Polsce, w Rzeczpospolitej Krakowskiej, znalazł sprawiedliwość, nie pozwoliwszy bezkarnie znieważać swej osobistej godności.

Żart poety
Dziewiętnastowieczne bale sylwestrowe upływały nie tylko na tańcach. W wydanych drukiem w Krakowie w 1831 roku zapiskach z lat 1825?1831 poczynionych przez historyka, archeologa i geografa Tymoteusza Lipińskiego (1797?1856) czytamy, że każdy z zaproszonych na powitanie Nowego Roku 1830 w dobranym i doborowym towarzystwie u pani Anny Wąsowiczowej, z domu Tyszkiewiczówny, zobowiązany był przynieść jakiś zawinięty fant z dołączonym do niego dowcipnym wierszykiem. Podczas loterii wygrywający odwijał fant i głośno odczytywał wiersz. Oto jak Lipiński relacjonował przebieg owej zabawy:
Konsul pruski Schmidt, znany ze swego gustu do gastronomii, złożył dwa bażanty z napisem:
Nad wszystkie na świecie fanty
Wolę tłuste bażanty.
Teodor Szydłowski dwie butelki szampana; wiersza nie pomnę. Jeden ze starożytników przyniósł bożka egipskiego i te wiersze:
Przetrwawszy wieki,
Przebywszy rzeki,
Przychodzę od Maroku
Życzyć Nowego Roku.
Gdy przyszła kolej na Niemcewicza, odwijają jeden po drugim arkusze i co znajdują? ? oto spory damski urynał (nocnik ? przyp. jg). Nie dosyć na tym, trzeba było przeczytać w głos należącą do niego strofę:
Z saskiej porcelany
Kształtnie ulany
W ofierze przynoszę,
Napełnij go proszę.
Niemcewiczowi wszystko ujdzie. Niektóre wszakże damy obraziły się tym pomysłem, mianowicie gospodyni i wygrywająca ten fant panna Róża Mostowska.
Wyszperał: jg


erg   

Artykuł ukazał się w wydaniu nr 51 (859) z dnia 20 Grudnia 2013r.
 
Kontakt z TOP
Tomaszów Mazowiecki - baza wiedzy Biuro ogłoszeń
oglotop@pajpress.pl

Tomaszów Mazowiecki - baza wiedzy Dział reklamy
tel: 44 754 41 51

Tomaszów Mazowiecki - baza wiedzy Redakcja
tel: 44 754 21 21
top@pajpress.pl
Artykuły
Informator
Warto wiedzieć
Twój TOP
TIT - rejestracja konta Bądź na bieżąco.
Zarejestruj konto »