tygodnik opoczyński
Baza firm
 
Ciekawostki

 Anioł Pański zwiastował Pannie Maryi

 
25 marca - Zwiastowanie NMP



Fresk Zwiastowania NMP w grecko?katolickiej katedrze w Tarnopolu (Źródło: Wikipedia)


25 marca, 9 miesięcy przed Bożym Narodzeniem w Kościele katolickim obchodzona jest uroczystość liturgiczna Zwiastowania Pańskiego. Tego dnia czci się tajemnicę wcielenia Syna Bożego. Jeżeli dzień ten wypada w niedzielę, obchody święta przekładane są na następny dzień. Jeśli natomiast 25 marca przypada jakieś ważne święto ruchome, np. oktawa Wielkanocy, uroczystość Zwiastowania Pańskiego przekładana jest na najbliższy dzień, w którym nie przypadają żadne uroczystości ani święta.
W Anglii (nazywane Lady Day) i brytyjskich koloniach do roku 1752 Święto Zwiastowania było początkiem nowego roku urzędowego.
Cerkiew prawosławna świętuje Zwiastowanie Bogurodzicy 25 marca wg kalendarza juliańskiego (7 kwietnia wg współczesnej rachuby lat). Jest ono jednym z 12 głównych świąt obchodzonych przez wyznawców prawosławia.
Początki tego święta są nadal przedmiotem dociekań. Najprawdopodobniej nie zostało one wprowadzone jakimś formalnym dekretem władzy kościelnej, ale wyrosło z refleksji nad wydarzeniem tak szczegółowo przedstawionym na kartach ewangelii przez św. Łukasza.
Uroczystość Zwiastowania już od V wieku, zaczął wprowadzać Kościół wschodni. Na Zachodzie przyjęło się to święto od czasów papieża św. Grzegorza Wielkiego (zm. 604). Najstarszym świadectwem święta na Wschodzie jest homilia Abrahama z Efezu, wygłoszona najprawdopodobniej w Konstantynopolu pomiędzy latami 530?550. W swoich początkach uroczystość ta miała wysoką rangę, gdyż była uważana za święto Pańskie. Akcentowano nie tyle moment zwiastowania, co wcielenia się Chrystusa Pana, czyli pierwszy akt Jego przyjścia na ziemię i rozpoczęcia dzieła zbawienia. Z czasem lud nadał temu świętu charakter maryjny, pierwszą osobą czyniąc Maryję jako ?błogosławioną między niewiastami?, wybraną w planach Boga na Matkę Zbawiciela rodzaju ludzkiego.
Wiadomo także, że już w IV wieku w Nazarecie powstała bazylika Zwiastowania. Wystawił ją bogacz żydowski, Józef z Tyberiady, który przeszedł na chrześcijaństwo. Wybudował on kościół w miejscu, gdzie według podania miał stać domek św. Rodziny. W XI wieku krzyżowcy na jej miejscu wystawili o wiele większą i bardziej okazałą, która przetrwała aż do roku 1955, kiedy to franciszkanie wystawili nową, obecnie istniejącą świątynię.
Nie ma pewności, dlaczego na obchody tajemnicy Zwiastowania wybrano właśnie 25 marca. Najczęściej podaje się wyjaśnienie wiążące 25 marca z dniem, w którym celebrujemy Narodzenie Pańskie ? 25 grudnia, a zatem datami, które dzieli dokładnie 9 miesięcy. Współcześni badacze genezy święta Zwiastowania wykluczają jednak ten element. Chrześcijanie pierwszych wieków przywiązywali wielką wagę do ostatnich dni marca i początku kwietnia. Związane to było z datą 14 nisan w kalendarzu żydowskim (w gregoriańskim przypadającą na marzec?kwiecień), która w Starym Testamencie była pierwszym dniem święta Paschy. Prawdopodobnie dlatego właśnie w ostatnich dniach marca wspominano moment Zwiastowania ? początku życia, które przez mękę, śmierć i zmartwychwstanie miało odnowić świat.
Moment Zwiastowania upamiętniają dwie modlitwy: ?Zdrowaś Maryjo? i ?Anioł Pański?. Zwyczaj odmawiania ?Anioł Pański? sięga wieków średnich, kiedy to biciem dzwonów wyznaczano trzy pory dnia: rano, południe i wieczór. Z powodu braku zegarów był to zwyczaj bardzo praktyczny. Przez pobożne odmawianie tej modlitwy, przypominano sobie scenę Zwiastowania i to, co się w niej dokonało. Do rozpowszechnienia ?Zdrowaś Maryjo? głównie przyczyniła się praktyka odmawiania różańca, gdzie tę modlitwę powtarza się aż 150 razy.
Scena Zwiastowania to jeden z ulubionych tematów malarstwa religijnego. Pierwsze wizerunki przedstawiały Maryję na tronie (do wieku XII). Sztuka romańska (od wieku XII) wprowadza ruch i usiłuje nawet oddać uczucia Maryi. Od wieku XIV Maryja otrzymuje często gałązkę oliwną. Anioł zaś trzyma prawie zawsze laskę podróżną, lilię, berło lub gałązkę oliwną. Maryja bywa przedstawiana w czasie modlitwy (klęcznik), z przędziwem, w domu lub koło domu, rzadko przy studni czy świątyni.

W polskiej tradycji ludowej
Matka Boska, której anioł zwiastował macierzyństwo z Ducha Świętego, jest sprawczynią budzącego się w przyrodzie życia i plenności ziemi oraz patronką kiełkujących na wiosnę roślin, a zwłaszcza wschodzącego zboża. Pobożność ludowa związała z Maryją wzrost, rozkwit i płodność. Podkreślały to ludowe nazwy święta Zwiastowania, w których nazywano Ją: Matką Boską Roztworną, gdyż otwiera ziemię na przyjęcie ziarna; Zagrzewną, bo miała ogrzewać ziemię, by zakiełkowały wrzucone w nią nasiona, a także Strumienną, bowiem za Jej przyczyną ruszały lody, budziła się życiodajna woda, ożywały rzeki i strumienie. Spotykane były też nazwy Matki Bożej Wiosennej, Kwietnej lub Ożywiającej.
Powszechna była wiara, że w dniu tym budzą się do życia stworzenia, które zapadają w zimowy sen, że jest to czas powrotu ptaków. Z radością wypatrywano pierwszych bocianów na niebie, bo jeśli nie przyleciały na św. Józefa, to na pewno zgodnie z przysłowiem: ?Na Zwiastowanie bocian na gnieździe stanie?. Gospodynie piekły specjalne bocianie łapy z ciasta, które dzieci wynosiły na podwórze, oczekując na przylot boćków, by te miały się czym pożywić po długiej wędrówce.
W uroczystość Zwiastowania Pańskiego wychodzili do pasiek pszczelarze, wycinając ? jak podają źródła ? miód ?zbytkowy?. Obserwowano tego dnia pogodę, bowiem: ?Jakie Zwiastowanie, takie Zmartwychwstanie? oraz ?Kiedy dzień Zwiastowania Panny Maryi piękny i jasny, każdy kąt dla dobytku będzie za ciasny?. Ponadto, gdzieniegdzie dla zapewnienia urodzaju tego dnia rozwiązywano w stodołach snopy, a w chatach, gdzie rodziły kobiety, rozplątywano wszelkie węzły, by ziemia dobrze rodziła.
Opr.: erg


erg   

Artykuł ukazał się w wydaniu nr 12 (767) z dnia 23 Marca 2012r.
W dziale Ciekawostki dostępne są również artykuły:

Pokaż pełny spis treści
 
Kontakt z TOP
Tomaszów Mazowiecki - baza wiedzy Biuro ogłoszeń
oglotop@pajpress.pl

Tomaszów Mazowiecki - baza wiedzy Dział reklamy
tel: 44 754 41 51

Tomaszów Mazowiecki - baza wiedzy Redakcja
tel: 44 754 21 21
top@pajpress.pl
Artykuły
Informator
Warto wiedzieć
Twój TOP
TIT - rejestracja konta Bądź na bieżąco.
Zarejestruj konto »