Tajemnice ukryte w nazwach cz. XLVI

Pierwsza wzmianka na temat nazwy tej miejscowości pojawia się w 1440 roku i wówczas brzmiała ona de Gapyenyn. W 1577 roku w źródłach historycznych widnieje ona jako Gapienin, a w 1881 roku przybiera obowiązującą do dziś postać Gapinin.
Językoznawcy nie są zgodni w sprawie pochodzenia nazwy tej wsi. Jedni twierdzą, że jest to nazwa dzierżawcza, a do jej powstania przyczynili się niejacy Gapieni lub Gapień. Naszym zdaniem, jeśli już bierzemy tę opcję pod rozwagę, raczej Gapieni, powiem sufiks ?in, który wieńczy tę nazwę, odnosi się zazwyczaj do pochodzenia od wyrazu rodzaju żeńskiego. Według zasady zawartej w ?Nazwach miejscowych Polski? Kazimierza Rymuta, nazwy dzierżawcze zakończone na ?in, ?ina, ?ino, tworzone były głównie od nazw osobowych zakończonych na samogłoskę ?a. Zatem, naszym zdaniem, do powstania tej nazwy przyczyniła się prędzej niewiasta o pseudonimie lub imieniu Gapienia, aniżeli brany przez niektórych językoznawców pod uwagę Gapień.
Inne materiały onomastyczne podają, że Gapinin pochodzi od wyrazu gapa, który gwarowo (także w gwarze opoczyńskiej) oznacza wronę lub gawrona. To zwyczajowe określenie z czasem zyskało wymiar pejoratywny i dziś widnieje w słownikach języka polskiego jako ktoś, kto popełnia błędy, gafy lub łatwo wpada w jakąś pułapkę. Dlatego też określenie ?gapić się? nie jest dla nas miłe i pozytywne (któż z nas nie wolałby usłyszeć: Dlaczego tak się przyglądasz? zamiast Czemu się gapisz?), a oznacza jedynie uważne przypatrywanie się. Bowiem gawrony wcale nie są, jak wielu mogłoby uważać, gapowate. Według ornitologów, te ptaki są bardzo ostrożne, bystre, inteligentne i szybko dostrzegające grożące im niebezpieczeństwo.
Zatem, gdyby słuszna była opcja zakładająca, że nazwa tej wsi ma swe korzenie w wyrazie gapa, to nie ma w tym nic obraźliwego, bowiem na początku pojawiło się gwarowe nazwanie ptaka, a dopiero z czasem znalazło ono swoje miejsce w słowniku jako niezbyt pochlebne określenie człowieka. W 1440 roku, gdy w źródłach historycznych widniał już Gapyenyn, na pewno nikt nie kojarzył go z tym, że mieszkają tam ?gapowaci ludzie?, jak mylnie można dziś zinterpretować nazwę tej miejscowości. Naszym zdaniem najbardziej prawdopodobna może być natomiast opcja, że wówczas na terenie tej miejscowości po prostu było wiele wron lub gawronów lub że niejaka Gapienia, która może być domniemaną założycielką Gapinina, po prostu była miłośniczą tych ptaków. Wszystko to jednak jedynie domniemania, językoznawców i nasze, a jak było w rzeczywistości, na dobrą sprawę nie wiadomo.
Jak wynika ze źródeł historycznych, Gapinin istniał już w XV wieku. W następnych stuleciach należał do różnych właścicieli. W 1865 roku był własnością spółki zajmującej się eksploatacją rudy żelaza. Dzięki temu, miejscowa ludność znalazła dodatkowe zatrudnienie w kopalni. Według danych demograficznych, miejscowość ta w 1827 roku posiadała 11 domów i 76 mieszkańców, a w 1881 roku ? 32 domy i 163 mieszkańców.
Obecnie Gapinin słynie lokalnie z przemysłu drzewnego. W XIX wieku Spółka Akcyjna Ewans, Lilpop, Rau i Lowenstein przejęła w tej miejscowości lasy. Dziś tę wioskę otaczają lasy bogate w grzyby, co przyciąga wielu amatorów grzybobrania.