tygodnik opoczyński
Baza firm
 
Opoczno

 Tajemnice ukryte w nazwach cz. LXXXVI

 
Grzymałów to wieś w gminie Paradyż, która jest oddalona od Opoczna o 17 km. Skąd pochodzi nazwa tej miejscowości i jakie wydarzenia historyczne są z nią związane?

Pierwsza wzmianka na temat nazwy Grzymałów pochodzi z 1569 roku i wówczas w zapiskach figurowała ona jako Grzimalow. Obowiązująca do dziś postać pojawiła się w materiałach onomastycznych już w 1881 roku. Gwarowa forma tej nazwy Dżymałów, powstała w wyniku skojarzenia nazwy z czasownikiem w gwarowej postaci drzymać, oznaczającego drzemać, spać. Proces, który zaszedł w określaniu Grzymałowa Dżymałowem profesjonalnie nosi nazwę upodobnienia fonetycznego, inaczej asymilacji. Polega on na częściowym lub pełnym dostosowaniu artykulacji danej głoski do wymowy głosek sąsiednich. Upodobnienie może zachodzić w grupach spółgłoskowych wewnątrz jednego wyrazu lub na granicy dwu sąsiednich wyrazów. W tym konkretnym przypadku mamy do czynienia z całkowitą asymilacją grup ?trz, ?drz, prowadzącą do identyfikacji z ?cz, ?dż. Zatem na początku doszło do skojarzenia Grzymałowa z Drzymałowem (od drzymać), a następnie nastąpiło upodobnienie grupy drz z dż i w ten sposób powstała gwarowa forma Dżymałów.
Pochodzenie nazwy tej miejscowości nie jest do końca jasne. Maria Kamińska, autorka "Nazw miejscowych dawnego województwa sandomierskiego" jest zdania, że nazwa ta klasyfikuje się do grupy pamiątkowej lub kulturowej i jest równobrzmiąca z nazwą herbu oraz z nazwą osobową Grzymała. Bardzo prawdopodobna jest teza tej językoznawczyni, bowiem ten polski herb szlachecki był najbardziej rozpowszechniony na ziemi: krakowskiej, lubelskiej, poznańskiej, sieradzkiej i sandomierskiej.
Kazimierz Rymut w "Nazwiskach Polaków. Słowniku historyczno?etymologicznym" napisał, że jego zdaniem nazwa miejscowa Grzymałów i nazwisko Grzymała pochodzą od imienia Grzymisław albo od czasownika grzmieć. Wielu onomastyków obstaje też przy teorii, że nazwa Grzymałów pochodzi po prostu od drzemki.
Ze źródeł historycznych wynika, że niegdyś ta miejscowość została przeniesiona z pobrzeży Pilicy i osadzona w powiecie opoczyńskim. Ludność ówczesna stworzyła więc w gminie Paradyż nową wieś, nazywając ją po staremu Grzymałów. Z danych demograficznych wynika, że w 1881 roku ta wioska posiadała 13 domów i 73 mieszkańców.


Nal   

Artykuł ukazał się w wydaniu nr 29 (888) z dnia 18 Lipca 2014r.
W dziale Opoczno dostępne są również artykuły:

Pokaż pełny spis treści
 
Kontakt z TOP
Tomaszów Mazowiecki - baza wiedzy Biuro ogłoszeń
oglotop@pajpress.pl

Tomaszów Mazowiecki - baza wiedzy Dział reklamy
tel: 44 754 41 51

Tomaszów Mazowiecki - baza wiedzy Redakcja
tel: 44 754 21 21
top@pajpress.pl
Artykuły
Informator
Warto wiedzieć
Twój TOP
TIT - rejestracja konta Bądź na bieżąco.
Zarejestruj konto »