Psychologia raka

Rozwój nowotworu zależy do wielu czynników. Najwięcej mają do powiedzenia geny, choć ich aktywność jest pobudzana przez czynniki środowiskowe (np. zanieczyszczenia ? azbest) czy sposób życia (np. palenie papierosów). Swoje do powiedzenia ma także psychologia. Znamy dobrze dwa mechanizmy psychologiczne, które przyczyniają się do rozwoju raka.

Zdrowie, które zabija
Gdy człowiek dozna stresu (np. skaleczy się boleśnie), ciało automatycznie uruchamia mechanizmy, których zadaniem jest naprawienie uszkodzenia. Jednym z nich jest rozbudowa sieci naczyń włosowatych wokół miejsca uszkodzenia ciała. Wspaniała reakcja, dzięki której rana szybciej się goi. Można powiedzieć, że na krótką metę doznanie stresu (takiego jak zranienie) przyspiesza gojenie się ran.
Niestety ten mechanizm działa na naszą niekorzyść, gdy w organizmie pojawiają się komórki rakowe. Ciało traktuje bowiem nowotwór tak samo jak ranę i również oplata go siecią naczyń włosowatych. To sprawia jednak, że nowotwór jest lepiej ?odżywiony? i dzięki czemu szybciej rośnie. Można powiedzieć, że doznawanie częstych stresów ?karmi? nowotwór jeśli zaczął się on już rozwijać.

Długotrwały stres
Na dłuższą metę stres zmienia nasze ciało w inny sposób. Przedłużające się stresy, napięcia i frustracje sprawiają, że po początkowej mobilizacji nasz układ odpornościowy zostaje wyczerpany i jego sprawność spada. W praktyce oznacza to, że produkuje on mniej limfocytów T i limfocytów NK. Zadaniem tych komórek jest niszczenie obcych drobnoustrojów (np. bakterii) a także zwyrodniałych komórek rakowych. Gdy ilość owych ?naturalnych obrońców? spada, komórki rakowe mogą rozwijać się bez przeszkód.

Rakowata psychika
Poziom doznawanego stresu przekłada się więc na rozwój komórek rakowych. Niestety jest też tak, że źródłem stresu, którego doznajemy, są nie tylko obiektywne wydarzenia, takie jak skaleczenie, utrata pracy, zadłużenie się czy porzucenie przez ukochaną osobę, ale także funkcjonowanie naszej psychiki. Wielu stresów doznajemy dlatego, że nie nauczyliśmy się samych siebie uspokajać, dlatego, że nie umiemy uwolnić się od natrętnych, stresogennych myśli (?A co będzie, jak stracę pracę???) lub dlatego, że przypisujemy innym ludziom wredne intencje (?Szef powiedział mi, że mam się nie spóźniać do pracy. On mnie nienawidzi??).

Leczenie psychologią
Na szczęście funkcjonowanie psychiki można poprawić, co obniża doznawany stres. W tym zakresie wiele możemy zrobić samodzielnie. Możemy nauczyć się relaksacji, uprawiać jogę, czy ćwiczyć odprężające oddychanie. Możemy także zmienić nasze myśli, koncentrować się na tym co dobre i żyć szczęśliwiej. Być może dlatego ludzie, którzy pod wpływem informacji o tym, że są terminalnie chorzy i postanawiają resztę swojego życia przeznaczyć na wymarzoną podróż lub naprawienie relacji z bliskimi, nagle zdrowieją. Czasem do tego stopnia, że lekarze mówią o cudownym uzdrowieniu?
W naszej psychice wiele możemy naprawić także dzięki życzliwej pomocy innych ludzi. Brakuje ciągle badań, które potwierdzałyby bezpośredni wpływ psychoterapii na raka, jest jednak mnóstwo dowodów na to, że udana psychoterapia znacznie obniża podatność na stres i poprawia zdolności odpornościowe organizmu.